Skąd ten vintage? Historia stylu mid century modern

Jest taka grupka entuzjastów na świecie, której do stylistyki vintage nie trzeba przekonywać, co więcej ich matki, żony, mężowie czy też księgowi muszą chować ich karty kredytowe, książeczki czekowe i portfele żeby nie wydali wszystkiego na meble i dodatki.
mid-century modern.
Tych osób do niczego nie muszę przekonywać. Ich liczba na szczęście stale rośnie. W Polsce myślę są nadal awangardą, lecz np w USA jest to niezwykle popularny trend, szeroko rozpowszechniany nie tylko przez magazyny branżowe, ale również przez Hollywood.( postaram się napisać później post o filmie i meblach vintage ).Dla osoby, której ta stylistyka jest obca postaram się z mojego skromnego punktu widzenia wytłumaczyć co może być tak atrakcyjne w mid- century modern, które roboczo będę próbował nazywać pół-wieczem XXw.
 

lamag.com Studium przypadku Dom #22, (playboy), 1960 Los Angeles, CA / Pierre Koenig, architekt © Julius Shulman

Zacznijmy więc od pytania o co chodzi z tymi meblami z lat 50 i 60. ?
Co powoduje, że są tak pożądane? Skąd ta moda?
Krótki rys historyczny powinien pomóc.
W latach 20 i 30. wraz ze szkołą Bauhausu rozpoczęła się nowa
stylizacja w branży meblarskiej, rzekłbym rozpoczęła się nowoczesność
jaką znamy. Bauhaus postulował odejście od wyszukanych ozdobnych form.
Przejście do ścisłego użytkowej formy mebli. Rozpoczął się okres
funkcjonalizmu kiedy to twórcy baczniejszą uwagę zaczęli przykładać do
ludzkich wymiarów, czy ilości talerzy które zmieszczą się na danej              
półce niż ornamentyki i jak bardzo np. mają być wygięte nóżki. Były
to projekty bardzo odważne. Wspólcześni traktowali je raczej jako
fanaberie grupki lunatyków, niż początek nowej epoki. Jak bardzo się
mylili pokazały kolejne dekady.
    Nie tylko jednak design znacznie się uprościł. Olbrzymie zmiany
zaszły w technologię w tamtym czasie. Możliwości produkcyjne wzrosły
wielokrotnie.Fabryka Forda z początku XXw pokazała, że można produkować szybko, dużo i
na 3 zmiany. Fabryki pracujące w tym systemie zaczęły pojawiać się w owym czasie również w Europie (sam Ford otworzył fabrykę w Kolonii w
Niemcy w latach 20. )

Jeszcze niecałe sto lat wcześniej przed rewolucją przemysłową niektóre meble
wytwarzało się kilka miesięcy. W latach 30 było już na to potrzebnych
kilka dni. Zaczęto produkować z giętkiego chromowanego metalu, formować
i ciąć maszynowo wykańczać meble natryskowo, a także posiłkowano się
nowymi materiałami jak np. bakelit ( lampki z lat 20) czy PCV (
pierwsze sztuczne tapicerki )
Meble zaczęły się bardzo zmieniać. Wystawy międzynarodowe w
szególności ta z Paryża z 1925 r, jak i z Barcelony z 1929 r ( tak to odniej wzięła się nazwa fotela Barcelona Mies'a van der Rohe! Ostatnio zastanawialiśmy się nawet, czy pikowanie tworzące rytm kwadratów na siedzisku i w oparciu o fotela, nie miało przypadkiem nawiązywać do siatki ulic Barcelony, której to układ urbanistyczny jest często wałkowanym tematem na uczelniach architektonicznych) pokazały
jak inaczej może wyglądać świat i wnętrze.
Dynamika rozwoju technologii i designu wydawała się eksplodować nowymi
możliwości.....

Nie wiadomo jak wszytko by się potoczyło gdyby nie wielki kryzys,
który spowodował potężny spadek produkcji i powrót przydomowych
manufaktur, jak i druga wojna światowa, która nastąpiła zaraz po nim,
Na ponad dekadę ludzie mieli o wiele większe zmartwienia niż jak
udekorować wnętrze.
  Właśnie z takim bagażem Europa i USA weszły w czas powojenny.
Pierwszych kilka lat świat wylizywał się z ran ekonomicznych i
olbrzymiego negatywnego bagażu jaki zoastawiły po sobie zbrodnie
wojenne. Jednak lata które nastąpiły zaraz potem nazywane są "złotym
czasem Europy ", kiedy to nie tylko zaczęła dominować filozofia
pacyfistyczna i humanistyczna, ale również ropocząl sie znaczny wzrost
gospodarczy stymulowany planem Marshalla i doskonalą koniunkturą na
rynkach światowych.
  Taka sytuacja miała wielki wpływ na design, który nie jest jakimś elementem.
suchym zapisem na kartce papieru przekutym potem w obiekt, ale dla
mnie jest odzwierciedleniem stanu umysłów jego twórców w konkretnym
konteksie historyczno-ekonomicznym.
 Złote lata Europy wraz z jej odbudową znalazły więc swój wyraz
również w meblarstwie.
   I tak jak założyciele Bauhausu i pierwsi piewcy funkcjonalizmu byli
purystami i chcieli naprawdę obedrzeć meble i przedmioty użytkowe z
ich funkcji ozdobnych, tak powoli zaczęto obserwować, że nie samą
Funkcja żyje człowiek i z jakiegoś powodu już nasi praojcowie w
Lascaux te ściany jednak ozdabiali. Funckonalizm zaczął przyjmować
bardziej łagodne formy, szczególnie w Skandynawii, gdzie umiłowanie
rzemiosła i materiały naturalne miały bardzo duże znaczenie.Mid century modern to termin, który określa się meble powstałe w
lata od 30.do 60. Wydaje się jednak, że największą popularnością
Cieszą się latami 50 i 60te, ewentualnie wczesne 70te.
  Meble powstałe w latach 50 i 60 prezentują ciekawą, nowoczesną estetykę i odrobinę mieszczańskiego luksusu.
Są zaawansowane technicznie, ale nie doświadczalne . Oczywiście jest to zróżnicowane ze wzglądu na kraje jak i projektantów.
Co do zasasdy jednak widzę w tych meblach, że ich projektanci nie
 byli ludźmi skoncentrowanymi wyłącznie na osobistym finansowym
sukcesie, lecz jeśli wolno mi zaryzykować taką teorię, przyświecał im
pewien altruistyczny cel stworzenia obiektów przyjaznych ludziom,
ponadczasowych, wygodnych.
To z tamtego okresu pochodzą najbardziej znane meble takich
projektantów jak Arne Jacobsen, Hans Wegner, Gio Ponti, czy Pierre
Guariche. Umieścili oni bardzo wysoko poprzeczkę jeśli chodzi o
jakość, dobór materiałów i wygląd. Współcześni im ( których postaram się
wymienia się w oddzielnym artykule ) również nie odbiegali jakościowo.
Znamienity jest też swoisty mariaż panujący w owym czasie między.
designem i rzemiosłem. Projektanci blisko wspólpacowali z wykonawcami,
a tak jak wspomniałem w poprzedniej części wywodu zaróno jedni jak i
drudzy wydawali się mieć czas na swoją profesję i samodoskonalenie, co widać dziś
po ponad sześciesięciu latach patrząc na efekty ich pracy.

Ponieważ meble te były dobrze wykonane i miały nowczesny wygląd podbiły wnętrza europejskie i amerynkańskie na ponad dwie dekady.
Wspaniałe projekty powstały również w owym czasie w ameryce południowej. Pod koniec lat 70tych i w latach 80tych stylistyka zmienila się jednak, a
większość firm meblarskich z lat 40 i 50 albo zaprzestała produkcji, albo zaczęła produkować zupełnie inne meble.
 Moda na mid-century przyszła znów, tak jak wszytkie mody,
począwszy od mody na wysokie budynki, mody na żółte taksówki, czy mody
na wyglądanie jak menel będący bogaczem, z Nowego Jorku, w połowie lat 90tych.
Amerykański gigant meblowy Knoll, otworzył na Soho w Nowym Jorku showroom ze swoimi reedycjami, początkowo otwarty tylko
dla architektów wnętrz i osób z branży szybko jednak zyskał szerszą popularność.
Za nim kolejna wielka amerykańska firma produkująca klasyki z półwyspu - Herman Miller również rozpoczęła reedycje. Moda
rozprzestrzeniała się wśród najbogatszych i śmietanki towarzyskiej
Nowego Jorku. Na aukcjach zaczęły rosnąć ceny do tego stopnia, że w 1999r oryginalna sofa Marshmallow z lat 60. zaprojektowana przez Georga Nelsona sprzedała się za 66.000 USD.                                                                   

Gdy moda dotarła do Kalifornii pod koniec lat 90tych nastał akurat początek ery internetowej i poprzez katalog online o nazwie Design Within Reach trafiła do szerokich kręgów odbiorców. A gdy coś jest popularne i w Kaliforni i w internecie, to już świat nie
może się temu oprzeć.
Na początku lat 2000 zaczęły powstawać liczne portale branżowe sprzedające oryginalne meble okresu półwiecza. Jest ich obecnie
kilkanaście na całym śiwecie, niektóre zarabiają setki milionów dolarów rocznie. W 2007 roku wyemitowany został pierwszy sezon serialu
Mad Men, który zapoczątkował masowe wejście mid-century modern do popu
kultury.
Byłem w Nowym Jorku na początku lat 2000 i pracowałem tam w renowacji
mebli .Nie mogłem się nadziwić co też oni tam odrestaurowują i jakie
ceny to osiąga w salonach na Downtown. Tak rozpoczęła się moja
przygoda meblami półwiecza, która trwa do dziś.

Zapraszam do oglądania wielu projektów z tamtych lat w zakładce "archiwum" na naszej stronie, jak również do własnych wytężonych
poszukiwań i dochodzenia do własnych konkluzji.

KLIKNIJ TU BY ODWIEDZIĆ NASZE ARCHIWUM

Jak natomiast kupić dobrze mebel vintage i jeszcze na tym zrobić opowiem w następnej części.